Dbamy o wodę na naszej planecie
Planowana liczba odbiorców: 25 osób - jedna grupa przedszkolna 5-6 lat
Czas trwania: 90 min
Cele ogólne
- doskonalenie umiejętności myślenia przyczynowo – skutkowego oraz umiejętności wnioskowania i przewidywania następstw i konsekwencji pewnych działań i zjawisk;
- uzmysłowienie dzieciom znaczenia wody dla ludzi, zwierząt i roślin, oraz zrozumienie potrzeby jej szanowania;
- uświadomienie, dlaczego należy dbać o czystość wody w rzekach, jeziorach itp.; dostrzeganie skutków oraz przyczyn niszczenia przyrody;
- kształtowanie postawy współodpowiedzialności za ochronę środowiska;
- kształtowanie aktywności językowej;
- rozwijanie wrażliwości słuchowej;
- kształtowanie percepcji wzrokowo- ruchowej;
- rozwijanie sprawności manualnych.
Metody
- aktywizująca (zadań stawianych do wykonania)
- oglądowa (obserwacji i pokazu)
- słowna (rozmowa, instrukcja)
Materiały dydaktyczne
kubeczki papierowe, mineralna woda do picia, dwie szklanki zapełnione wodą (jedna czysta, druga zanieczyszczona), płyta CD z odgłosami wydawanymi przez wodę (szum morskich fal, rwąca rzeka, padający deszcz, wodospad), nagraniami utworów muzycznych („Mamo, tato wolę wodę!”, „Błyskawica grzmot”, „Moja Planeta”- Majka Jeżowska), płyta CD „Zbieram, poszukuję, badam”, zdjęcia przedstawiające źródła zanieczyszczeń wody (śmieci pozostawione na brzegu rzek oraz mórz, oleje, farby, tankowce, fabryki itp.), ilustracje przedstawiające rozwiązania zagadek (morze, rzeka, jezioro, kałuża), tekturowe rybki, kolorowe cekiny, klej, flamastry różnej grubości, niebieski materiał imitujący rzekę, śmieci/odpady.
Opis metodologii działań
| Czas | Działanie osoby prowadzącej - opis | Działanie dzieci | Jakie metody zostaną zastosowane? | Jaki jest cel edukacyjny? Czego odbiorcy się nauczą? | Potrzebne materiały |
|---|---|---|---|---|---|
| 5 min |
1. Powitanie. Nauczycielka wita dzieci i zaprasza, żeby powitały się też: |
Aktywne słuchanie poleceń n-lki, witanie się z rówieśnikami odpowiednimi częściami ciała; kształtowanie szybkiej reakcji na sygnał | Rozmowa, kontakt z rówieśnikami | Wprowadzenie do tematu, zaciekawienie, skupienie uwagi | CD z nagraniem utworu muzycznego („Mamo, tato wolę wodę!”) |
| 10 min | 2. Działanie badawcze. Przedstawienie dwóch szklanek wypełnionych wodą (jedna czysta, druga zanieczyszczona). Dzieci zwracają szczególną uwagę na zapach oraz barwę wody. Zastanawiają się, której wody chciałyby się napić. Określają, która jest czysta, która brudna. Zwrócenie uwagi na to, że nie każda woda nadaje się do picia. Zwrócenie uwagi na to, kto potrzebuje wody do picia - nie tylko są to ludzie, ale też rośliny, zwierzęta, grzyby. | Obserwacja wody czystej i zanieczyszczonej; rozmowa na temat potrzeby istnienia wody | Pokaz z włączaniem dzieci do rozmowy | Uświadomienie znaczenia wody dla ludzi, zwierząt i roślin, oraz zrozumienie potrzeby jej szanowania | Dwie szklanki z wodą czystą i zanieczyszczoną |
| 5 min | 3. Ćwiczenie oparte na el. metody Dennisona. Dzieci otrzymują papierowe kubeczki z wodą. W rytm powolnej muzyki poruszają się po sali, na sygnał nauczyciela biorą łyk wody. Prośba o zwrócenie uwagi na smak/kolor wody. |
Poruszanie się w rytm muzyki i picie wody małymi łyczkami | Ćwiczenie w formie zabawy ruchowej | Refleksja na temat oszczędzania wody, wyciszenie, skupienie uwagi | Płyta CD „Zbieram, poszukuję, badam”; kubeczki z wodą |
| 5 min | 4. Ćwiczenie słuchowe połączone z elementami ćwiczeń artykulacyjnych: - wysłuchiwanie i rozpoznawanie dźwięków z płyty CD (szum morskich fal, rwąca rzeka, padający deszcz, wodospad). - naśladowanie odgłosów wydawanych przez wodę np.: bul, bul, bul (np. wdmuchiwanie powietrza przez słomkę do wody) plusku plusk, plusku plusk (np. skok rybki do wody) plum, plum, plum (np. wrzucenie owocu do wody) chlupu chlupu, chlupu chlup (np. skoki w kałuży) |
Uważnie słuchają i rozpoznają dźwięki, odgadują odgłosy wydawane przez wodę | Ćwiczenie słuchowe, artykulacyjne zagadki | Skupienie uwagi, kształtowanie wyobraźni | Płyta CD |
| 5 min | 5. Utrwalenie wiedzy na temat „Co dzieci już wiedzą o wodzie w przyrodzie” – zaproszenie dzieci do odgadnięcia zagadki (treści zagadek w zał. 1) i odszukania odpowiedniej ilustracji – morze - rzeka - jezioro - kałuża (zawieszenie jej na tablicy) |
Odgadują zagadki | Zagadki | Kształtowanie logicznego myślenia, rozwijanie wyobraźni | Ilustracje do zagadek (morze, rzeka, jezioro, kałuża) |
| 5 min | Zaproszenie dzieci do wysłuchania wiersza, pt. „Chora rzeka” J. Papuzińskiej (zał. 2) Przygotowanie dekoracji obrazującej zanieczyszczoną rzekę |
W skupieniu słuchają wiersza | Wiersz | Kształtowanie umiejętności słuchania ze zrozumieniem | Wiersz, niebieski materiał, odpady |
| 5 min | 7. Rozmowa z dziećmi na temat wiersza w oparciu o pytania nauczycielki (zwrócenie uwagi na wypowiedzi całym zdaniem), np.: - Dlaczego rzeka jest chora? - Dlaczego w tej rzece było tak pusto? - Co mogło zaszkodzić rzece? - Kto przyczynił się do zanieczyszczenia rzeki? (człowiek). - Kto może "wyleczyć" rzekę z kłopotów? (człowiek). |
Rozmawiają na temat wysłuchanego wiersza | Rozmowa | Uświadomienie wpływu człowieka na zanieczyszczenie wód; wdrażanie do wypowiedzi całymi zdaniami | |
| 10 min | 8. Prezentacja i omówienie ilustracji przedstawiających zanieczyszczenie rzeki przez człowieka. Pytanie: -Co czuje „chora”, a co „zdrowa” rzeka? Nauczycielka prosi wybrane dzieci, aby wyobraziły sobie, że są „chorą”, albo „zdrową” rzeką i opowiedziały jak się czują i dlaczego. Pytanie: Jakie działania może poczynić człowiek/małe dziecko na co dzień, które będą rzutować na „utrzymywaniu w zdrowiu” naszych rzek? |
Oglądanie ilustracji przedstawiających źródła zanieczyszczenia wód | Pokaz, rozmowa | Doskonalenie umiejętności myślenia przyczynowo – skutkowego oraz umiejętności wnioskowania i przewidywania następstw i konsekwencji pewnych działań i zjawisk | Ilustracje |
| 5 min |
9. Zabawa ruchowa „Błyskawica grzmot” |
Ilustracja ruchowa treści piosenki, rozmowa na temat istoty deszczu | Zabawa ruchowa, rozmowa | Czerpanie radości ze wspólnej zabawy; zwrócenie uwagi na istotę deszczu w przyrodzie | Płyta CD |
| 10 min | 10. „Skąd wypływa rzeka?” . Pokaz slajdów połączony ze swobodną rozmową z dziećmi (burza mózgów). Przedstawienie źródeł wybranych rzek oraz ukazanie gdzie kończą swój bieg (Odra, Wisła, Nil, Amazonka) wraz z omówieniem: Wisła/Odra, które płyną przez całą Polskę i wpadają do morza; Nil, który jest najdłuższą rzeką na świecie i płynie przez wiele krajów, począwszy od Ugandy. Pytanie: Jeżeli człowiek wrzuci odpady do rzeki/nie sprzątając po sobie to gdzie mogą one dopłynąć? Przedstawienie zależności: Jeśli rzeka jest zanieczyszczona to zaniesie zanieczyszczenia także do morza, zaszkodzi morskim roślinom i zwierzętom. Podsumowanie: Warunkiem tego, żeby była czystą rzeką jest współpraca mieszkańców wielu krajów/miast. |
Oglądanie prezentacji przedstawiającej źródła i koniec biegu wybranych rzek | Pokaz, rozmowa, burza mózgów | Kształtowanie postawy współodpowiedzialności za ochronę środowiska | Prezentacja multimedialna |
| 20 min | 11. Zabawa plastyczna - wykonanie "zdrowej rzeki": ozdabianie wcześniej wykonanych przez dzieci tekturowych rybek poprzez przyklejanie cekinów oraz metodą wydzieranki (ciekawostka dot. roli łusek: zwiększenie opływowości, ochrona, czasami barwa jako kamuflaż). W tle piosenka „Moja Planeta” Majka Jeżowska (CD) |
Estetyczne wykonanie pracy plastyczno-technicznej | Praca plastyczna | Kształtowanie sprawności manualnych; zapoznanie z istotą łusek u ryb | Wcześniej wykonane tekturowe rybki, kolorowy papier, cekiny, kredki, klej, pisaki, płyta CD |
Opracowała Joanna Bagińska, Magdalena Job (oddziały zerówkowe w SP nr 118)
Załączniki
Załącznik 1
Spokojne - jest gładkie,
Niby tafla szklana.
A w gniewie- w huczących
Kłębi się bałwanach. (morze)
Dąży w prawo, w lewo
Lub płynie na wprost,
Lecz by ja przekroczyć,
Trzeba znaleźć most. (rzeka)
Pływają po nich żaglówki,
Tam porozmawiasz z rybakiem,
Latem się w nim wykąpiesz
i popływasz kajakiem (jezioro)
Gdy niebo wdzieje szary kubraczek,
A potem rzewnie się rozpłacze,
Gdzie spadnie łez tych liczba duża
tam z wody zrobi się wieka... (kałuża)
Załącznik 2
Chora rzeka
Śniła się kotkowi rzeka
Wielka rzeka, pełna mleka...
Tutaj płynie biała rzeka.
Jak tu pusto!..
Drzewo uschło...Cicho tak, -ani ptak,
ani ważka, ani komar, ani bąk,
ani gad ,ani płaz, ani ślimak,
ani żadna wodna roślina, ani leszcz,
ani płoć, ani pstrąg
nikt już nie żyje tutaj,
bo rzeka jest zatruta.
Sterczy napis - ,,Zakaz kąpieli"
Mętny opar nad wodą się bieli.
Chora rzeka nie narzeka,
tylko czeka, czeka, czeka...
J. Papuzińska